TOS staat voor ‘Taalontwikkelingsstoornis’
Een taalontwikkelingsstoornis is een neurologische ontwikkelingsstoornis van genetische oorsprong (Dale e.a., 1998). Dat betekent dat TOS niet wordt veroorzaakt door iets in de opvoeding of het karakter van een kind.
TOS komt naar schatting bij 7% van de kinderen in de leeftijd van 5 jaar voor (Tomblin e.a., 1997).
Als je dit vertaalt naar een schoolklas, zou dat erop neerkomen dat er in elke klas in elk geval 1-2 kinderen zitten met een TOS.
Gelukkig komen we steeds meer te weten over wat een taalontwikkelingsstoornis betekent voor een kind. Er worden steeds meer boeken geschreven en meer onderzoek gedaan. Dit zorgt ervoor dat TOS ook meer zichtbaar wordt in de school. Leerkrachten bouwen hun kennis op en dat zorgt voor een betere en snellere signalering. En dat is goed nieuws, want dat betekent dat steeds meer kinderen de juiste ondersteuning kunnen krijgen!
Kenmerken van TOS:
Minder goed verstaanbaar (uitspraak)
Kent weinig woorden en maakt korte zinnen
Maakt foutieve zinnen
Heeft moeite om op de juiste woorden te komen
Begrijpt (meervoudige) instructies niet (in één keer)
Heeft moeite met communicatie met leeftijdsgenootjes
Raakt gefrustreerd als een ander hem niet begrijpt
TOS is soms heel duidelijk merkbaar, maar vaak ook een verborgen handicap. Het ene kind met TOS lukt het wel om mee te praten en na te praten, waardoor het lijkt alsof hij alles wel volgt, maar maakt vervolgens opdrachten verkeerd of doet niet wat er wordt gevraagd.
Dat is geen onwil, maar onkunde: de moeite met het begrijpen van taal lijkt verstopt, maar is er wel degelijk. Het andere kind is slecht verstaanbaar en kan zich moeilijk duidelijk maken, waardoor het moeilijk wordt om aan te sluiten bij zijn onderwijsbehoeften.
Het risico ontstaat dat er gedacht wordt dat het kind een ontwikkelingsachterstand heeft en dat het makkelijkere opdrachten zou moeten maken. Maar niets is minder waar; met de intelligentie is niet zoveel mis, maar in taal en communicatie loopt een kind vast.
Nuttige links
Een aantal websites helpen je op weg als je meer wilt weten over TOS. Bovendien vind je er veel tips en adviezen voor in de klas, maar ook voor thuis.
Hieronder een rijtje met nuttige links:
Meer verdiepen in TOS?
Waar te beginnen als je je meer wilt verdiepen in TOS, maar geen tijd hebt om een heel boek te bestuderen?
In deze kleine overzichtelijke boekjes staan veel praktische tips waar je snel mee aan de slag kunt.
- “Hulpwaaier TOS” – Jet Isarin (€15,95 Uitgeverij Pica, te bestellen via hun webshop)
- “Vijf op een rij” – Kentalis (gratis te downloaden in hun webshop)
Verder verdiepen in het onderwerp taalontwikkelingsstoornissen? Lees dan de boeken van Bernadette Sanders eens:
- “Taalontwikkelingsstoornissen in de klas” (€25,99 via Bol.com)
- “Taalontwikkelingsstoornissen bij het jonge kind”
Veel achtergrondinformatie gekoppeld aan klassensituaties en tips die je direct kunt toepassen. Aanrader!
